Mẹo phối tinh trong cổ tử cung

Trong hai bài viết trước với Javier Gil, một chuyên gia về Sinh sản và Phối tinh nhân tạo trên Heo, chúng ta đã xem xét cách thực hiện kích thích lên giống và phát hiện lên giống như thế nào là tốt.

Trong bài viết này, chúng ta đi đến chủ đề phối tinh truyền thống. Mặc dù là một kỹ thuật phổ biến nhưng vẫn có những sai lầm với công tác phối tinh nhân tạo ở các trại, và có những câu hỏi được đặt ra mà chúng tôi sẽ cố gắng giải đáp.

Phối tinh trong cổ tử cung

Phương pháp phối tinh truyền thống là phối tinh tại cổ tử cung. Ống phối được đặt trong cổ tử cung (cervix), là phần hẹp nối giữa âm đạo (vagina) với tử cung (uterus). Đây là nơi chứa tinh dịch và các chuyển động co thắt của cổ tử cung sẽ đón lấy tinh dịch và “dẫn” nó về phía tử cung. Tính ra, theo một cách nào đó, phối tinh truyền thống là sự tự thụ tinh của nái.

Do đó, điều cần thiết là phải thực hiện phát hiện lên giống đúng cách để đảm bảo rằng nái lên giống. Con nái cần được kích thích rất nhiều, với con nọc đứng trước mặt để việc phối nhân tạo càng giống giao phối tự nhiên càng tốt. Và ống phối phải được đặt chuẩn ở cổ tử cung và tránh áp lực mạnh.

Ý chúng tôi là gì khi nói “tránh áp lực lên ống phối”?

Để việc phối tinh tại cổ tử cung diễn ra nhanh chóng và dễ dàng hơn, ở Tây Ban Nha và các nước khác, phương pháp phối tinh không dùng tay giữ đã trở nên phổ biến. Chúng ta phải cẩn thận với những phương pháp này: trong phối tinh truyền thống khi đặt ống phối vào, nái co thắt cổ tử cung và nó kẹp chặt đầu ống phối trong vài giây hoặc thậm chí vài phút. Trên thực tế, nếu ngay lúc đó chúng ta kéo ống phối trở lại, chúng ta sẽ thấy rằng nó không rời ra, tức là nó đã bị khóa tại chỗ.

Sau vài phút, khi cổ tử cung đã thích nghi với ống phối, nó sẽ giãn ra. Bất kỳ kỹ thuật viên phối nào cũng đã quan sát thấy điều này nhiều lần: ống phối đã được đút vào và tinh không đi vào nái, sau đó một cách đột ngột và không có tác động nào nái bắt đầu “hút” tinh dịch một cách nhanh chóng. Điều này xảy ra bởi vì cổ tử cung đã giãn ra cho phép liều tinh truyền qua như với cách tinh dịch đi vào trong quá trình giao phối tự nhiên.

Nếu chúng ta đang thực hiện phương pháp tự thụ tinh không dùng tay giữ (Ảnh 1), chúng ta buộc ống phối, thường là khá cứng, phải uốn cong cho phù hợp với thiết bị giữ liều tinh và khi làm như vậy, chúng ta tạo áp lực lên ống phối. Trong khi cổ tử cung khép lại sẽ không thành vấn đề vì ống phối được cố định tại chỗ, nhưng ngay sau khi cổ tử cung giãn ra, nếu ống phối bị căng, với một góc lớn hơn 90º so với mặt đất, nó có thể văng ngược ra. Do đó ống phối có thể bị lệch làm cho tinh dịch được bơm vào âm đạo thay vì ở cổ tử cung, nghĩa là có thể tinh bị trào ngược. Ngoài vấn đề này thì thực tế là với phương pháp tự thụ tinh, nhiều nái thường được phối cùng một lúc, nghĩa là khả năng không phát hiện tinh trào ngược lớn hơn, và do đó, làm tăng nguy cơ không thể sửa sai bằng cách định vị lại ống phối.

Việc giữ ống phối bên trong nái một thời gian sau khi phối có đúng đắn không?

Chúng ta nên lưu ý rằng phối tinh trong cổ tử cung là phối tinh bằng cách “bơm”. Một lượng lớn tinh dịch được đưa vào trong cổ tử cung, và từ đó nó được dẫn đến tử cung bởi những sự co thắt của nái. Vì lý do này, việc để ống phối nằm trong cổ tử cung trong vài phút để đóng vai trò như một cái nút trong khi nái hấp thụ tinh dịch vào tử cung là hợp lí. Nhưng điều này chỉ xảy ra trong vòng một vài phút sau khi phối, vì vậy nếu chúng ta để ống phối lại, thì chỉ nên trong một thời gian ngắn - không nên để đến một giờ hoặc hơn như cách một số trại đôi khi thực hiện.

Nếu chúng ta để ống phối ở đó, thì phải dùng loại ống có nút ở cuối hoặc "đóng" ống phối như một số trại làm bằng cách bẻ gập nó lại, khoá bằng một quả bóng mềm hoặc bằng bất kỳ phương pháp nào khác tương tự.Nó cũng sẽ phụ thuộc vào loại ống phối mà chúng ta đang sử dụng. Ống phối nhiều vòng hoặc ống phối đầu xốp có đường kính lớn hơn và lấp đầy cổ tử cung hơn, khép kín nó tốt. Ống phối xoắn ốc khó bít kín cổ tử cung hơn, vì nó dẹt hơn và để lại nhiều khoảng trống hơn giữa ống phối và thành cổ tử cung, tạo điều kiện cho tinh dịch chảy ngược lại nếu ống phối được để lại bên trong sau khi phối.

Vấn đề vệ sinh trong khi phối

Rõ ràng là, toàn bộ quá trình phối phải được thực hiện một cách hợp vệ sinh. Giữ vệ sinh môi trường bên dưới nái càng sạch càng tốt, vệ sinh âm hộ, mở rộng âm hộ để tránh đưa chất bẩn vào ống phối, không dùng tay chạm vào đầu ống phối ... là những biện pháp cần phải tuân thủ.

Tuy nhiên, như với bất kỳ bệnh nào, cùng một việc làm sẽ mang lại kết quả khác nhau ở các trại khác nhau. Một số trại có thể hoạt động tốt với các tiêu chuẩn sạch sẽ tương đối, còn những trại khác sẽ yêu cầu mức độ vệ sinh tối đa. Điều này sẽ phụ thuộc vào áp lực mầm bệnh, hệ thống miễn dịch của nái và đặc biệt là thời điểm phối. Các trại phối lặp, với nhiều lần phối tinh vào đầu hoặc cuối chu kỳ lên giống có nhiều nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng do phối hơn.

Loại ống phối này có tốt hơn loại ống phối kia không?

Không có ống phối nào hoàn hảo. Tất cả chúng sẽ có hiệu quả nếu được quản lý tốt. Nhưng điều cần thiết là phải hiểu rằng chúng khác nhau và chúng được thao tác khác nhau ở một mức độ nhất định.

Ống phối xoắn ốc mô phỏng hình dạng dương vật của heo nọc, và khi đưa vào trong nái chúng phải đi theo chuyển động quay. Việc đưa ống vào êm hơn và ít tổn thương hơn. Tôi thấy chúng là sự lựa chọn tốt nhất cho giống nái Iberia, vì chúng rất không thích sự đụng chạm.

Ống phối đầu xốp hoặc nhiều vòng phải được đút vào trong một lần thao tác. Ngược lại, khi người chăn nuôi sử dụng nhiều thao tác, chẳng hạn như gõ, để đút ống phối, thì chuyện là nái được cảnh báo và nó phản ứng bằng cách co thắt cổ tử cung. Hậu quả sẽ là, khi cổ tử cung đóng hoàn toàn hoặc một phần, ống phối sẽ được đặt vào âm đạo hoặc chỉ lỏng lẻo ở phần đầu của cổ tử cung.
Theo kinh nghiệm của tôi, đặt ống phối không đúng cách là một trong những lỗi phổ biến nhất ở trại và nó thường có thể dẫn đến không đậu thai.

Việc phối nái đã được kích thích với nọc ở phía trước, kĩ thuật đút ống phối phù hợp với loại đang sử dụng, các biện pháp vệ sinh cần thiết và chú ý đến từng chi tiết là điều cần thiết nếu chúng ta muốn thu được lợi ích tối đa từ phối tinh nhân tạo.

Trong các bài viết tiếp theo chúng tôi sẽ đề cập đến vấn đề phối sau cổ tử cung.