Nhân giống heo chủ yếu được tiến hành thông qua việc thụ tinh nhân tạo bằng tinh trùng được lưu trữ dưới dạng lỏng. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo chất lượng tinh trùng vượt qua ngưỡng tiêu chuẩn, vì hiện tượng giảm vận động, hình thái hoặc tính toàn vẹn lớp bào tương của tinh trùng có liên quan đến việc giảm tỷ lệ sinh và kích thước lứa đẻ. Công trình này nhằm mục đích tóm tắt các phương pháp được sử dụng trong các trang trại và phòng thí nghiệm nghiên cứu để đánh giá chất lượng tinh trùng ở heo.
Tinh dịch đồ thông thường bao gồm việc đánh giá nồng độ, khả năng vận động và hình thái của tinh trùng, đây là những thông số được ước tính nhiều nhất trong các trang trại. Tuy nhiên, trong khi việc xác định các thông số tinh trùng này là đủ để các trang trại chuẩn bị liều tinh, thì các xét nghiệm khác, thường được thực hiện trong các phòng thí nghiệm chuyên biệt, có thể được yêu cầu khi heo đực giống có biểu hiện năng suất sinh sản giảm. Các phương pháp này bao gồm đánh giá các thông số chức năng của tinh trùng, chẳng hạn như tính toàn vẹn và tính lưu động của lớp bào tương, nồng độ calci nội bào và các gốc tự do oxy hóa, hoạt động của ty thể và tính toàn vẹn của acrosome, sử dụng đầu dò huỳnh quang và phân tích tế bào theo dòng chảy.
Ngoài ra, sự ngưng tụ chất nhiễm sắc (chromatin) của tinh trùng và tính toàn vẹn DNA, mặc dù không được đánh giá thường xuyên, cũng có thể giúp xác định nguyên nhân làm giảm khả năng thụ tinh. Tính toàn vẹn DNA của tinh trùng có thể được đánh giá thông qua các xét nghiệm trực tiếp (Điện di cá thể tế bào đơn-COMET, Đánh dấu đứt gãy DNA bằng các dUT được xúc tác bởi enzyme terminal deoxynucleotid transferase-TUNEL và các biến thể Phương pháp nick tại chỗ) hoặc các xét nghiệm gián tiếp (Khảo sát cấu trúc nhiễm sắc chất tinh trùng-SCSA, Khảo sát sự phân tán nhiễm sắc chất tinh trùng-SCD), còn độ ngưng tụ của chất nhiễm sắc có thể được xác định bằng Chromomycin A3. Xem xét mức độ đóng gói chất nhiễm sắc cao trong tinh trùng heo, vốn chỉ có protamine 1, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy rằng cần phải khử ngưng tụ hoàn toàn chất nhiễm sắc đó trước khi có thể kiểm tra sự phân mảnh DNA thông qua TUNEL hoặc Comet.
Maside C, Recuero S, Salas-Huetos A, Ribas-Maynou J, Yeste M. Animal board invited review: An update on the methods for semen quality evaluation in swine – from farm to the lab. Animal. 2023; 17(3): 100720. https://doi.org/10.1016/j.animal.2023.100720.