Viêm teo mũi

Viêm mũi là tình trạng viêm các mô bên trong mũi, khiến mũi có thể bị biến dạng (teo).

Các tên khác: Progressive Atrophic Rhinitis, PAR, Viêm teo mũi tiến triển

Viêm mũi là một thuật ngữ chung có nghĩa là sưng mô ở lỗ mũi và có thể do nhiều loại vi khuẩn, virus và các chất gây kích ứng gây ra. Tình trạng này hiếm khi bắt nguồn từ một bệnh lâm sàng ở heo trưởng thành. Teo có nghĩa là mô đường hô hấp trên bị tổn thương, co lại và biến dạng. Căn bệnh này có hai biểu hiện:

• Nhẹ và không tiến triển, trong đó nhiễm trùng hoặc kích ứng xảy ra trong khoảng thời gian từ 2 đến 3 tuần. Sau đó, tình trạng sưng tấy chấm dứt và các tua-bin mũi hồi phục, bình thường trở lại.
• Viêm teo mũi tiến triển (PAR) là dạng nghiêm trọng nhất, trong đó các chủng Pasteurella multocida type D và Bordetella pneumoniaseptica sản xuất độc tố làm tổn thương mô mũi. Khi cả hai tác nhân gây bệnh có mặt trong trại, chúng sẽ gây ra tình trạng viêm nhiễm liên tục ở heo con theo mẹ và heo choai, làm teo các mô và dị dạng ở mũi.

Nái

• Không có dấu hiệu lâm sàng.
• Mũi biến dạng.

Heo con theo mẹ

• Hắt hơi.
• Chảy nước mắt.
• Chảy dịch mũi đôi khi có máu.
• Mũi biến dạng.

Heo cai sữa và heo choai

• Hắt hơi ra máu.
• Chảy nước mắt.
• Mũi bị vẹo, co lại và nhăn nheo.
• Tăng trọng và tăng trưởng hàng ngày giảm.
• Hệ số chuyển đổi thức ăn tăng lên.
• Gia tăng các bệnh đường hô hấp.

• Bệnh lây truyền từ trại này sang trại khác qua heo mang trùng, quần áo, thiết bị, v.v.
• Bệnh lây lan trong trại qua các hạt khí dung giữa các con heo hoặc qua tiếp xúc miệng-miệng.
• Thường xảy ra hơn ở các trại có đàn giống còn tơ, đặc biệt là những trại có số lượng hậu bị cao.
• Hệ thống nuôi con ghép "multi-lactation" (heo con bú sữa từ nhiều hơn một nái) làm tăng khả năng lây lan dịch bệnh.
• Thông thoáng không đủ .
• Môi trường có nhiều bụi hoặc nồng độ amoniac cao.
• Khí độc.
• Môi trường và dinh dưỡng thiếu hụt càng làm gia tăng mức độ trầm trọng.

• Các dấu hiệu lâm sàng đặc biệt là lệch mõm.
• Nuôi cấy từ mẫu ngoáy mũi.
• Đánh giá tua-bin mũi và vách ngăn thông qua kiểm tra tại lò mổ và mổ khám tại trại.

• Tất cả heo trưởng thành phải được tiêm vaccine hai lần với khoảng cách giữa các lần tiêm từ 4 đến 6 tuần. Vaccine hiện đại rất hiệu quả.
• Sau đó, nái phải được tiêm vaccine từ 4 đến 6 tuần trước khi đẻ.
• Đôi khi heo con cũng phải được tiêm vaccine khi được 1 và 4 tuần tuổi.
• Cai sữa sớm heo con <12 ngày tuổi và chuyển đến khu cai sữa bên ngoài trại nái.
• Trong các chương trình loại trừ cụ thể, có thể sử dụng kháng sinh một cách chiến lược.