Hội chứng căng thẳng ở heo
Hội chứng căng thẳng ở heo là một tình trạng di truyền gây chết đột ngột và cơ thịt nhợt nhạt, mềm, chảy dịch (PSE - pale, soft, exudative) dẫn đến thịt có màu sẫm, khô và dai.
Các tên khác: PSS, tăng thân nhiệt ác tính, PSE, halothane gene
Thông tin
Thuật ngữ này bao gồm một nhóm các tình trạng liên quan đến một loại gene lặn. Nó bao gồm căng thẳng cấp tính và đột tử (tăng thân nhiệt ác tính); cơ nhợt nhạt, mềm, chảy dịch; thịt sẫm màu, khô và cứng; và hoại tử cơ lưng. Những giống heo có nhiều cơ bắp có nhiều khả năng mang gen này hơn. Con heo bệnh có thể mang gene đồng hợp tử lặn (mẫn cảm), dị hợp tử hoặc không có gene này. Có thể xác định gene này qua phản ứng của heo với khí halothane (một chất gây mê), nhưng gần đây, các nhà nghiên cứu đã phát triển một xét nghiệm di truyền có thể xác định heo mang gene đồng hợp tử và dị hợp tử chỉ với một giọt máu hoặc một sợi lông. Hoại tử cơ lưng là một dạng cục bộ hơn của hội chứng căng thẳng ở heo.
Khi con heo mang gene đồng hợp tử, sau một thời gian hoạt động cơ bắp, có sự thay đổi chuyển hóa từ hiếu khí sang kỵ khí và phát triển các bất thường về sinh hóa. Các mô cơ thể trở nên có tính axit và thân nhiệt tăng lên đáng kể, lên đến 42ºC.
Triệu chứng
Mọi lứa tuổi
- Run cơ liên tục.
- Mặt co giật.
- Nhịp thở nhanh.
- Da thường ửng đỏ và xuất hiện một số loại phát ban.
- Heo thường chết trong vòng 15-20 phút.
- Một dấu hiệu đặc trưng là xác heo co cứng (rigor mortis) trong khoảng 5 phút sau khi chết.
- Tăng thân nhiệt (> 41ºC).
Nguyên nhân / Yếu tố đóng góp
- Bệnh khởi phát khi heo có hành vi hoạt động cơ bắp đột ngột.
- Heo mang trùng nhạy cảm về mặt di truyền.
Chẩn đoán
Chẩn đoán dựa trên việc heo phát bệnh đột ngột, các dấu hiệu lâm sàng, tính nhạy cảm của giống heo và thông tin về gene này hiện diện hay vắng mặt trên heo.
Kiểm soát/Phòng ngừa
- Điều trị thường không hiệu quả.
- Tưới nước lạnh cho heo để kiểm soát thân nhiệt đang tăng dần.
- Tiêm bắp 50-100 ml calci gluconat ở hai vị trí khác nhau.
- Cho một liều thuốc an thần.
- Không di chuyển con vật, hoặc gây ra các hoạt động cơ bắp không cần thiết.
- Tránh gây stress cho heo.
- Chọn lọc con giống, đặc biệt là nọc giống; xác nhận âm tính với gene này.
Atlas bệnh học
Xem các hình ảnh trong Atlas có liên quan đến Hội chứng căng thẳng ở heo