Bệnh do Salmonella

Bệnh do Salmonella là bệnh vi khuẩn quan trọng trên heo vì khả năng gây ngộ độc thực phẩm ở người. Về mặt lâm sàng, bệnh do Salmonella biểu hiện dưới dạng tiêu chảy, bệnh toàn thân hoặc viêm phổi.

Các tên khác: salmonellosis

Salmonella xuất hiện phổ biến ở cả người và động vật. Từ tất cả các serotype Salmonella (hơn 2400), các type quan trọng gây bệnh lâm sàng cho heo là Salmonella Choleraesuis và Salmonella Typhimurium. S. Choleraesuis là serotype đặc biệt thích ứng với heo và có thể gây ra bệnh nặng trên nái (sốt, suy nhược, nhiễm trùng huyết, viêm phổi, viêm màng não, viêm khớp và tiêu chảy), nhưng thường không ảnh hưởng đến con người. Tuy nhiên, serotype phổ biến nhất được tìm thấy ở heo là Salmonella Typhimurium, đôi khi có liên quan đến bệnh tiêu chảy ở heo con, và là nguồn nhiễm độc thực phẩm phổ biến ở người. Heo có thể là vật mang S. Choleraesuis phi lâm sàng trong thời gian dài vì vi sinh vật này tồn tại trong các hạch bạch huyết mạc treo ruột, nằm trong ruột. Nhiều trong số những heo mang trùng này không bài thải vi khuẩn ra ngoài theo phân, trừ khi chúng ở trong môi trường căng thẳng. Một số heo có thể bài thải vi khuẩn theo phân một cách liên tục hoặc gián đoạn. Bệnh phụ thuộc vào chủng và liều lượng, có nghĩa là cần có một số lượng tương đối cao các vi sinh vật để gây ra các dấu hiệu lâm sàng.

Salmonella có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng thường xảy ra hơn ở heo choai từ 8 tuần tuổi trở lên. Vi khuẩn Salmonella có trong ruột heo có thể làm vấy nhiễm thân thịt trong quá trình giết mổ, là nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khỏe con người.

Nái

• Thân nhiệt cao.
• Suy nhược.
• Biếng ăn
• Sung huyết ở tai, mũi và đuôi  (nhiễm trùng huyết).
• Viêm phổi.
• Ho.
• Dấu hiệu thần kinh (hiếm).
• Tiêu chảy có mùi, đôi khi có thể có máu và chất nhầy.
• Có thể chết trong giai đoạn cấp tính của bệnh.

Heo con theo mẹ

• Bệnh không thường xuyên xảy ra trên heo con do khả năng miễn dịch thụ động của sữa non.

Heo cai sữa và heo choai

• Dấu hiệu lâm sàng giống nái.

• Vệ sinh kém.
• Đông đúc.
• Stress khi di chuyển và ghép heo.
• Chuồng trại sử dụng liên tục.
• Ủng và quần áo bị vấy nhiễm.
• Truyền cơ học qua phân và di chuyển vật liệu bị vấy nhiễm.
• Giun và ruồi.
• Vấy nhiễm cám do chim, chuột cống và chuột nhắt.
• Vấy nhiễm nguyên liệu thức ăn chăn nuôi (đặc biệt là mỡ động vật).

• Các dấu hiệu lâm sàng (có thể giống bệnh dịch tả heo cổ điển hoặc các bệnh nhiễm trùng huyết khác).
• Mổ khám (phù thũng giữa các tiểu cầu, sung huyết gan, lá lách và các hạch bạch huyết dạ dày-gan).
• Nuôi cấy vi khuẩn (nội tạng, phân, máu).
• PCR.
• Xét nghiệm huyết thanh học.
• Việc phân lập serotype là quan trọng.

• Cải thiện vệ sinh bằng cách đảm bảo vệ sinh sát trùng kĩ càng (bệnh này phụ thuộc vào tải lượng vi khuẩn).
• Áp dụng hệ thống cùng vào cùng ra.
• Mua heo (bao gồm cả con giống thay thế) từ các nguồn âm tính.
• Vaccine có thể rất hiệu quả (có một ít bảo hộ chéo giữa S. Choleraesuis và Typhimurium).
• Thuốc kháng sinh có thể kiểm soát bệnh nhưng sẽ không loại bỏ được mầm bệnh.
• Không sử dụng mỡ động vật trong khẩu phần ăn. Kiểm soát loài gặm nhấm.