Hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản ở heo (PRRS) là một trong những bệnh nghiêm trọng nhất có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của heo và do đó dẫn đến việc sử dụng kháng sinh tăng lên và giảm phúc lợi động vật.
Con đường lây truyền phổ biến nhất của PRRS là do trao đổi mua bán heo bị nhiễm bệnh và lây lan tại địa phương trong những năm gần đây đã dẫn đến sự gia tăng đàn heo có huyết thanh dương tính với PRRS ở Đan Mạch.
Loại bỏ PRRS ở cấp độ đàn bằng cách sử dụng các quy tắc được thiết lập tốt có thể tương đối đơn giản đối với một số đàn, nhưng lại là một nhiệm vụ phức tạp và tốn kém đối với những đàn khác. Hơn nữa, nguy cơ tái nhiễm do vi rút lây lan cục bộ từ đàn heo lân cận có thể cao ở những khu vực có nhiều đàn heo.
Do đó, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Thú y Đan Mạch đã phối hợp với Hội đồng Nông nghiệp & Thực phẩm Đan Mạch, Danske Svineslagterier (tổ chức công nghiệp cho các hợp tác xã và cơ sở giết mổ tư nhân của Đan Mạch) và Hiệp hội Thú y Đan Mạch xây dựng một chiến lược để giảm PRRS ở Đan Mạch.
Mục tiêu là tăng số lượng đàn được khai báo có huyết thanh PRRS âm tính vào năm 2025. Điều này sẽ đạt được thông qua quản lý PRRS có mục tiêu, sẽ tạo động lực để tăng số lượng đàn heo thịt âm tính với PRRS. Đổi lại, điều này sẽ làm tăng nhu cầu đối với heo con có huyết thanh âm tính với PRRS và tạo động lực để loại bỏ PRRS khỏi đàn heo nái.
Tỷ lệ đàn gia súc dương tính với PRRS ở Đan Mạch
Ở Đan Mạch, khoảng một nửa số người chăn nuôi đã tự nguyện khai báo tình trạng PRRS của đàn gia súc trong hệ thống SPF của Đan Mạch. Sự khai báo PRRS trong hệ thống SPF dựa trên việc giám sát các kháng thể chống lại PRRS. Số lượng đàn vào năm 2021 có tình trạng huyết thanh âm tính PRRS, huyết thanh dương tính PRRS và không xác định PRRS, dựa trên dữ liệu SPF và dữ liệu từ Sổ đăng ký đàn gia súc trung tâm (CHR), được trình bày trong bảng 1.
Bảng 1. Phân bố đàn heo theo loại hình sản xuất và tình trạng huyết thanh PRRS trong hệ thống SPF.
Huyết thanh âm tính PRRS | Huyết thanh dương tính PRRS | Không xác định PRRS | |
---|---|---|---|
Đàn nái | 57% | 26% | 17% |
Đàn heo đẻ đến xuất chuồng | 45% | 12% | 43% |
Đàn heo thịt | 23% | 12% | 65% |
Dựa trên dữ liệu từ sổ đăng ký CHR và cơ sở dữ liệu SPF trong khoảng thời gian từ 12/2020 đến 1/2021. Bao gồm khai báo cả PRRS1 và PRRS2
Khai báo về tình trạng PRRS
Khai báo bắt buộc về tình trạng huyết thanh học PRRS của tất cả các đàn heo là nền tảng của chiến lược giảm thiểu ở Đan Mạch. Do đó, khai báo về đàn gia súc sẽ thay đổi từ khai báo tự nguyện do ngành xử lý thành khai báo chính thức theo lệnh hành pháp do Cục Quản lý Thực phẩm và Thú y Đan Mạch ban hành. Việc khai báo tình trạng huyết thanh học PRRS từ mỗi đàn dựa trên các phân tích máu và được chia sẻ theo thời gian thực tế thông qua cơ sở dữ liệu công cộng. Điều này có nghĩa là các nhà chăn nuôi và bác sĩ thú y có thể tiếp cận thông tin về tỷ lệ nhiễm PRRS trong khu vực và quốc gia và do đó có thể thực hiện các sáng kiến nhằm loại trừ PRRS trong khu vực trên cơ sở được cung cấp thông tin chuyên nghiệp. Việc khai báo đàn bắt buộc áp dụng cho tất cả các đàn ở Đan Mạch có trên 10 con heo nái hoặc tổng đàn hơn 100 con heo. Việc giám sát PRRS sẽ dựa trên nguyên tắc hệ thống SPF của Đan Mạch rằng tình trạng sức khỏe được công bố cho các đàn được kết nối. Tình trạng sức khỏe của heo được xem xét trong trường hợp mua bán, vận chuyển giữa các đàn.
Giảm giá heo dương tính với vi rút PRRS
Công ty Danish Crown giết mổ khoảng 70% tổng số heo của Đan Mạch, đã quyết định khấu trừ 0,2 DKK mỗi kg (= 0,027 euro/Kg thân thịt) trong 17 tuần đầu tiên khi một đàn dương tính với vi rút PRRS và khoản khấu trừ này sẽ được tăng dần sau đó. Điều này phù hợp với phần còn lại của chiến lược là sẽ tạo động lực cho những người chăn nuôi heo thịt loại bỏ PRRS khỏi đàn của họ. Sau đó, các công ty giết mổ khác của Đan Mạch cũng quyết định khấu trừ đối với những đàn dương tính với vi-rút PRRS.
Các chương trình loại trừ khu vực
Kinh nghiệm từ các sáng kiến tự nguyện trước đây đã chỉ ra rằng các chương trình loại trừ PRRS trong khu vực có thể khó khăn và đòi hỏi sự phối hợp và liên lạc kỹ lưỡng giữa bác sĩ thú y và người chăn nuôi. Do đó, Hội đồng Nông nghiệp & Thực phẩm Đan Mạch sẽ tổ chức các sáng kiến khu vực để đảm bảo rằng một phương pháp tiếp cận có hệ thống được áp dụng để loại trừ ở các khu vực cụ thể có mật độ đàn dương tính PRRS cao. Mục tiêu là đưa các bác sĩ thú y và người chăn nuôi heo trong khu vực cùng nhau phát triển một chiến lược chung để giảm PRRS trong khu vực địa lý.