1
Quy trình đúng đắn cho phối tinh sau cổ tử cung (PCAI) liên quan mật thiết đến việc phát hiện lên giống tốt. Một khi chúng ta đã phát hiện động dục (hay bắt giống), chúng ta đưa (các) con nọc ra chỗ khác và đợi một vài phút (thường thì thời gian để lấy tuýp tinh đã đủ để mức độ kích thích heo nái giảm xuống) và sau đó chúng ta tiến hành gieo tinh mà không có nọc hiện diện.
Để phối tinh, đầu tiên chúng ta phải làm sạch âm hộ. Với phương pháp phối tinh này, công đoạn vệ sinh này thậm chí còn quan trọng hơn so với trong phối tinh truyền thống bởi vì ống phối bên trong (cannula) sẽ được đưa thẳng vào phía đầu tử cung, băng qua lớp hàng rào bảo vệ đầu tiên khỏi các tác nhân gây nhiễm, tức cổ tử cung.
Chúng ta đút ống phối vào bốn hoặc năm con nái một lượt; bằng cách này, chúng ta cho cổ tử cung thời gian để thư giãn rồi chúng ta đẩy ống cannula vào (Ảnh 1). Nếu ống cannula không vào được nái một cách dễ dàng, chúng ta tạm bỏ qua con nái đó và chuyển sang con tiếp theo để cho con nái đó thêm một chút thời gian và sau đó thử lại. Không phải tất cả các con nái đều cần thời gian thư giãn như nhau, nhưng sự thật là con nái duy nhất có thể khiến chúng ta chờ đợi ("lãng phí thời gian") phải là con cuối cùng.
Hình 1: Làm việc có thứ tự là điều quan trọng với PCAI. Nếu mỗi người chuẩn bị hơn 5 nái (cho nái đứng dậy, vệ sinh âm hộ, đặt ống phối) cùng một lúc, chúng ta có nguy cơ nái lại nằm xuống, đầu ống phối bị bung ra hoặc bị bẩn, v.v. .
Tại sao tạo áp lực lên tuýp tinh lại quan trọng trong quá trình phối sau cổ tử cung?
Nếu chúng ta thực hiện PCAI đúng, chúng ta sẽ bơm được tinh vào trong thân tử cung (Hình 1), vì vậy chúng ta cần liều tinh ít hơn so với phối truyền thống. Ngoài ra, chúng ta phải cân nhắc rằng tử cung "treo" bên trong ổ bụng khi nái đứng. Do đó, tinh dịch đổ vào thân tử cung như dòng thác (từ trên xuống). Do đó, nếu thực hiện PCAI tốt thì không thể có hiện tượng trào ngược tinh nào.
Hình 2. Trong phối tinh sau cổ tử cung, tinh dịch được bơm vào trong thân tử cung, qua cổ tử cung.
Do đó, trong kỹ thuật phối đặc biệt này, việc tạo áp lực lên tuýp tinh đóng vai trò như một chỉ tiêu kiểm tra chất lượng cho quy trình. Nếu khi bóp tuýp tinh mà chúng ta quan sát thấy tinh trào ngược thì có nghĩa là chúng ta đã đặt ống phối và/hoặc ống cannula không đúng cách, và chúng ta sẽ bơm tinh vào cổ tử cung, thay vì thân tử cung. Đây là dấu hiệu cho thấy thao tác phối không đúng. Trong trường hợp này, chúng ta phải "khởi động lại" quy trình, kéo ống phối ra sau khoảng 20 cm, định vị lại ống phối, đặt ống phối lại và bơm tinh một lần nữa.
Đây là một trong những ưu điểm lớn của kỹ thuật phối sau cổ tử cung: khi kết thúc quá trình phối bạn sẽ biết mình đã thực hiện tốt hay chưa. Mặt khác, trong phối truyền thống, vấn đề trào tinh có nhiều mức độ và khó đoán hơn nhiều, và do đó rất khó để đánh giá liệu thao tác phối đã được thực hiện đúng hay chưa.
Ông thường hay nói về tầm quan trọng của việc mát-xa cổ tử cung theo chuyển động tròn khi kết thúc quá trình phối. Tại sao ông nghĩ rằng điều này là rất quan trọng?
Trong giao phối tự nhiên, khi con nọc xuất tinh xong và trước khi kết thúc giao phối, nó thực hiện một số động tác xoay nửa vòng bằng dương vật của mình. Mục đích của động tác này là để "cho nái biết" rằng quá trình xuất tinh đã kết thúc và nó phải di chuyển tinh dịch về phía tử cung.
Việc mát-xa cổ tử cung nhằm mục đích mô phỏng "tín hiệu" này. Đó là lý do tại sao cần phải rút một phần ống cannula khi kết thúc quá trình bơm tinh và chuyển động ống phối (khi vẫn nằm trong cổ tử cung) như thể chúng ta đang đánh trứng trong vài giây. Thường thì thao tác này hay được thực hiện không đúng, tức chúng ta hay xoay ống phối trong khi đang rút ra, mà mát-xa cổ tử cung phải là chuyển động kích thích chứ không phải là chuyển động rút “dương vật” ra.
Ngoài ra, mát-xa có một chức năng thứ hai cũng quan trọng như chức năng trên. Bằng cách mát-xa cổ tử cung theo chuyển động tròn với ống phối, chúng ta kích thích cổ tử cung một lần nữa, vì vậy nó sẽ co thắt- lại và chúng ta sẽ thấy trào ngược tinh nếu chúng ta bơm tinh vào cổ tử cung chứ không phải thân tử cung. Một lần nữa, đây là một biện pháp có chức năng như kiểm soát chất lượng.
Việc sử dụng heo nọc trong PCAI
Đây là một vấn đề gây tranh cãi, cho nên không cần thiết phải đặt ra quy định có hay không.
PCAI được mô tả là một kỹ thuật được sử dụng tốt nhất mà không có sự hiện diện của nọc. Nguyên nhân là do quá trình co-giãn mà cổ tử cung trải qua khó dự đoán hơn khi nọc đứng trước mặt nái. Hiệu ứng này có thể dễ dàng nhận thấy trong quá trình phối tinh truyền thống, kĩ thuật mà người ta khuyến khích sử dụng nọc, có những con nái bắt đầu "hấp thụ" tinh trong vài giây trong khi những con khác cần đến nhiều phút.
Do đó, khi thực hiện PCAI không có nọc ở phía trước, sự kiện cổ tử cung giãn ra sau khi đặt ống phối sẽ xảy ra sớm hơn và vào thời điểm dễ đoán hơn, và tổng thời gian phối sẽ giảm xuống.
Vậy có thể thực hiện phối khi có heo nọc phía trước không?
Có, quá trình phối sẽ chỉ diễn ra chậm hơn, và có lẽ sẽ có nhiều nái khó đẩy ống cannula vào hơn, hoặc thậm chí là không đẩy vào được luôn, vì cổ tử cung sẽ không hoàn toàn giãn ra.
Có một sự thật là ở những trại quy mô lớn, nơi người ta cho nhiều nái đứng lên cùng lúc để phối, việc sử dụng nọc phía trước giúp cho nái dễ đứng hơn và khó nằm xuống trở lại. Điều này đặc biệt hữu ích khi thời tiết nóng, hoặc ở các trại nơi nái sau cai sữa bị thiếu canxi và chúng chỉ đứng trong thời gian ngắn.
Một tình huống khác mà việc cho nọc đứng phía trước được khuyến cáo là ở heo nái Iberia. Chúng rất ngại các thao tác tiếp xúc và phối tinh, vì vậy sẽ dễ dàng hơn nhiều nếu có heo nọc đứng trước mặt chúng.
Một tình huống trung gian cho phép nái đứng yên và tạo điều kiện cho cổ tử cung giãn ra, là tiến hành phối tinh vài phút sau khi nọc đi qua, tức là đưa con nọc đi nơi khác và tiến hành phối tinh ngay lập tức, hoặc thậm chí có thể cho phối mà không đưa nọc đi, trong khi nó đang ở trước vị trí phối vài mét.
Đôi khi, kĩ thuật viên có thể không đưa được ống cannula vào trong một con nái nào đó. Ông cho rằng tỷ lệ nái không thể phối sau cổ tử cung có thể chấp nhận được trong trại là bao nhiêu?
Tất cả heo nái đã đẻ đều có thể được phối bằng PCAI. Hậu bị thường không dùng PCAI được vì "chúng không biết chuyện gì đang xảy ra." Đây là lần đầu tiên chúng trải qua những cảm giác này và theo một cách nào đó, chúng sợ hãi. Điều này kích thích sự co thắt của cổ tử cung như một cách "phòng thủ", nhưng lại quá mức và liên tục, thậm chí co thắt mạnh và dai dẳng đến mức nó sẽ ngăn cản ống cannula đi qua, một tình huống trở nên trầm trọng hơn mỗi khi cổ tử cung bị ống cannula thúc vào trong nỗ lực đút ống phối của kĩ thuật viên. Điều này cũng có thể xảy ra ở heo nái đẻ lứa đầu (P1). Trên thực tế, ở một số trại, sau một lần thử không thành công trong việc thực hiện PCAI, ống cannula được lấy ra và tiến hành phối truyền thống.
Hiện tại, chúng tôi đang nghiên cứu một kỹ thuật phối sau cổ tử cung với mức xâm lấn tối thiểu để ngăn chặn các cơn co thắt “phòng thủ” và có thể áp dụng phương pháp này trên hậu bị.
Kỹ thuật phối tinh sau cổ tử cung là một công cụ rất hữu ích thay thế cho phối tinh truyền thống. Nó giúp chúng ta làm việc nhanh hơn và sử dụng thể tích tinh thấp hơn, nhưng điều cần thiết là phải biết sự khác biệt giữa PCAI và phối tinh truyền thống, và do đó chúng ta nên tuân theo các hướng dẫn quản lý nào để thực hiện nó một cách đúng đắn.
