Cai sữa không dùng kẽm oxit (2/3): Khuyến khích heo con ăn cám sau khi cai sữa

Chuẩn bị phòng cai sữa

Các tác giả nhất trí về cách thức bắt đầu quá trình: với một căn phòng đã được chuẩn bị sẵn sàng, nghĩa là nó sạch sẽ, khô ráo và được làm ấm trước đến khoảng 25 ºC (Hình 1).

Gielen chú trọng vào việc làm sạch. Mặc dù có các công cụ như bộ lấy mẫu môi trường để theo dõi độ sạch, nhưng điều quan trọng nhất là căn phòng trông sạch sẽ bằng mắt thường, đặc biệt là những núm uống và máng cám, những nơi thường xuyên không được vệ sinh sạch sẽ. Việc sát trùng mang lại giá trị cao, nhưng nếu làm sạch không được thực hiện tốt thì sát trùng là vô ích. Ông nhấn mạnh: Chất sát trùng tốt nhất là thời gian.

García giải thích rằng cũng nên bao gồm hệ thống nước khi vệ sinh. Trong tất cả các phòng nên có một vòi ở cuối đường ống để cho nước chảy ra và thực hiện vệ sinh đường ống được. Ngoài ra, nếu nước vẫn còn ứ đọng trong đường ống trong thời gian phòng cách li (downtime), chúng ta nên mở lại đầu ống trước khi heo con vào.

García đi vào chi tiết hơn về việc chuẩn bị phòng cai sữa: "Tôi thích heo con có một lượng cám nhất định đã có sẵn trong máng. Và nếu sử dụng bột làm khô, tôi thích nó phải có sẵn trước khi heo con vào".

Kích thích heo con ăn cám

Một số heo con có thể trải qua nhiều giờ, thậm chí nhiều ngày mà không ăn sau khi cai sữa. Điều này là do các nguyên nhân khác nhau như kém thích nghi với việc phải ăn cám, căng thẳng do cai sữa,... Hiện tượng này, thường được gọi là đói sau cai sữa (post-weaning fasting), cuối cùng làm cho các nhung mao ruột ngắn lại, dẫn đến việc heo con kém hấp thu và bị tiêu chảy sau cai sữa.

Vì vậy, việc thúc đẩy heo ăn sớm sau khi cai sữa là điều cần thiết. Các tác giả giải thích làm thế nào để đạt được điều này.

Gielen tóm tắt rất rõ ràng rằng “cai sữa” là một động từ, và do đó ngụ ý một “hành động”. Việc tách heo con ra khỏi heo nái, đưa heo con đến địa điểm mới và đóng cửa cho đến ngày hôm sau là chưa đủ. Tận tâm với heo con trong 48 giờ đầu tiên sau cai sữa là chìa khóa. Heo con phải có cám trong máng và cám bổ sung trong đĩa (máng phụ). Ít nhất bốn lần một ngày trong 48 giờ đầu tiên, khuyến khích heo con ăn bằng cách thêm cám bổ sung vào các đĩa. Chúng ta cũng không nên quên khuyến khích heo uống nước (Hình 2).

Ông nhấn mạnh rằng heo con cần thiết phải có cùng loại cám giống như khi chúng ở trong chuồng đẻ trong hai đến ba ngày đầu tiên. Cần tránh các loại cám quá “xa xỉ”, dư đường, nhiều đạm, v.v.

García giải thích nguyên tắc của mình. Việc đầu tiên là cho heo con ăn cùng loại cám mà chúng đã ăn trong chuồng đẻ. Ngoài máng chính thì phải luôn bổ sung các đĩa phụ cho đến ngày thứ năm hay ngày thứ bảy (sau cai sữa).

"Tôi không sử dụng cám cháo vì khó quản lí. Nước pha chất điện giải cần đưa vào đĩa ngay lập tức. Khi đĩa còn một ít nước, bổ sung một lượng nhỏ cám để heo con có thể tự tạo cám cháo và bắt đầu ăn. Nhưng việc này chỉ có chức năng kích thích. Mục đích là để heo con phải ăn được từ trong máng".

Tạo điều kiện thuận lợi cho heo uống nước là một điểm thiết yếu khác. García nói với chúng tôi rằng để làm được như vậy, ông ấy không muốn dùng từng cốc riêng lẻ, mà dùng nhiều cốc, vì sẽ dễ dàng để một con heo con kích thích một con khác hơn. Ông ấy cũng chọn van dòng chảy liên tục.

Ý kiến của các tác giả lại không trùng khớp nhiều khi đề cập đến việc điều tiết máng ăn (độ xả cám).

Đối với García, điều rất quan trọng là trong những ngày đầu tiên, máng đóng khép sát, để heo con ăn được nhưng từ từ, để tránh quá tải tiêu hóa. "Tôi muốn nhìn thấy rất ít cám ở dưới đáy máng. Trong những ngày đầu tiên, đường tiêu hóa heo con chưa đủ trưởng thành để xử lý nhiều cám. Thay vào đó, nó có thể xử lý tốt một lượng nhỏ cám nhiều lần trong ngày, và nó có cả ngày để ăn."

Gielen mặt khác tin rằng việc tiêu thụ cám phải được tạo điều kiện 100%, đó là lý do tại sao việc cung cấp nhiều cám ở đáy máng làm cho heo ăn cám trở nên dễ dàng hơn. Ông giải thích: “Tôi không nghĩ heo con sẽ ăn quá nhiều. Điều tồi tệ có thể xảy ra là heo con ăn phải quá nhiều cám cũ hoặc hư mốc, kém thích nghi với việc ăn cám rắn, v.v. ”.

Tuy nhiên, ông đồng ý rằng nên tránh việc cho ăn không kiểm soát. Heo con không ăn bất cứ thứ gì trong hai ngày và sau đó ăn hết cám một lúc rất có thể sẽ bị tiêu chảy. Vì vậy, cần tập trung vào những heo con kiểu này (có thể nhận biết được do đi phân màu vàng), tách chúng ra, khuyến khích chúng ăn, đồng thời rà soát lại việc quản lý cám tập ăn trong chuồng đẻ nếu có tỷ lệ cao heo con như thế này.

Một chi tiết quan trọng khác là cám trong máng phải tươi. Các hộp chứa cám phải được lấp đầy để có đủ cám cho tối đa hai đến ba ngày, nhưng không phải đủ cho một tuần.

Cả hai tác giả đều coi thời gian chiếu sáng trong những ngày đầu tiên là quan trọng trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho heo con thích nghi với nơi ở mới. García nói: "Ban đầu thì thắp sáng 16 giờ trong ba hoặc bốn ngày đầu tiên. Trong một số trại, đèn dịch vụ được bật để không có bị tối hoàn toàn. Chúng tôi tìm cách cho heo sự yên tĩnh và trên hết, để kéo dài thời gian mà heo con ăn."

Chúng ta không thể kết thúc mà không nhấn mạnh tầm quan trọng mà hai tác giả đặt ra về sự cần thiết về việc người chăn nuôi đảm nhận nhiệm vụ này phải được đào tạo về cách quản lý và các yêu cầu của những ngày đầu tiên sau khi cai sữa và có thời gian để dành cho những ngày đầu tiên quan trọng này.